Spółka jawna

Spółka jawna to prosta spółka

Spółka jawna to najprostsza i podstawowa spółka prawa handlowego, czyli spółka funkcjonująca na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych. Innymi spółkami prawa handlowego są spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo – akcyjna, spółka z o.o. oraz spółka akcyjna.

Można powiedzieć, że spółka jawna stanowi pewną bazę dla bardziej rozbudowanych spółek – spółki partnerskiej, spółki komandytowej, spółki komandytowo – akcyjnej. Do tych spółek znajduje zastosowanie znaczna część przepisów określających funkcjonowanie spółki jawnej.

Spółka cywilna posiada podmiotowość prawną. Oznacza to, że jest podmiotem odrębnym od swoich wspólników. Dzięki temu to spółka jawna samodzielnie (a nie jej wspólnicy, jak ma to miejsce w przypadku spółki cywilnej) jest podmiotem stosunków prawnych (w szczególności może być stroną umów), może być także stroną postępowań sądowych i administracyjnych.

Spółka jawna to bardzo popularna spółka, zwłaszcza na terenie Krakowa. Tą formę organizacyjną wybierają przedsiębiorcy, którym zależy przede wszystkim na braku komplikacji podatkowych występujących w przypadku spółki z o.o., zwłaszcza jeżeli ryzyko biznesowe w danej branży jest relatywnie niewielkie.

Zakładanie i rejestracja spółki cywilnej w Krakowie

Spółka cywilna wymaga zarejestrowania w KRS – Krajowym Rejestrze Sądowym. Aby zarejestrować spółkę jawną konieczne jest:

1. podpisanie umowy spółki jawnej,
2. złożenie wniosku o wpis do KRS,
3. wpisanie spółki jawnej do KRS przez sąd.

Spółki jawne z siedzibą w Krakowie rejestruje Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Należy pamiętać, że spółka jawna powstaje dopiero z momentem jej wpisania do KRS i dopiero od tego momentu spółka jawna może być podmiotem praw i obowiązków, w szczególności od tej chwili może zawierać umowy.

Aktualnie wraz z zarejestrowaniem spółki w KRS, spółce jawnej nadawane są numery NIP oraz REGON. Wspólnicy spółki cywilnej powinni dokonać także dodatkowych formalności – np. zarejestrować spółkę jawną jako płatnika podatku VAT, czy uzyskać inne koncesje lub pozwolenia wymagane do prowadzenia danej działalności gospodarczej.

Od 2015 roku możliwe jest także zarejestrowanie spółki jawnej przez internet. Rejestracja przebiega z wykorzystaniem wzorca umownego dostępnego w systemie teleinformatycznym. Taki sposób rejestracji spółki zapewnia jednak bardzo ograniczone możliwości personalizacji samej spółki.

Umowa spółki jawnej

Najprostsza treść umowy spółki jawnej może mieć bardzo ograniczoną treść. Spełnienie takich standardów wymaga jedynie określenia:

1. firmy i siedziby spółki;
2. wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartości;
3. przedmiotu działalności spółki;
4. czasu trwania spółki, jeżeli ma on być oznaczony.

Najprostsza umowa spółki jawnej będzie wystarczająca dla przedsięwzięć zaplanowanych na relatywnie krótki okres. Jeżeli planujesz bardziej rozbudowaną działalność (z uczestnictwem większej liczby wspólników lub przez dłuższy okres czasu), to umowa Twojej spółki cywilnej powinna określać więcej elementów, na przykład:

• zasady wykonywania pracy wspólników na rzecz spółki;
• zasady podziału zysku i pokrywania straty przez wspólników spółki cywilnej;
• zasady podejmowania decyzji w spółce jawnej;
• zasady reprezentacji spółki jawnej wobec osób trzecich.

Jak działa spółka jawna?

Kto podejmuje decyzje w spółce jawnej?

W przypadku spółki jawnej uprawnienie do podejmowania decyzji dotyczących spółki jest zróżnicowane w zależności od rodzaju sprawy, której ma dotyczyć dana decyzja. Kodeks spółek handlowych wyróżnia 3 rodzaje spraw: zwykłe czynności spółki, sprawy przekraczające zwykłe czynności spółki oraz sprawy nagłe.

Decyzje w zwykłych sprawach spółki jawnej może podejmować samodzielnie każdy ze wspólników spółki posiadający prawo do prowadzenia spraw spółki. Prawo do samodzielnego podejmowania decyzji istnieje tak długo, jak nie sprzeciwi się temu inny wspólnik spółki jawnej – w takim przypadku istnieje obowiązek podjęcia w danej sprawie decyzji przez wszystkich wspólników posiadających prawo prowadzenia spraw spółki.

Decyzje w sprawach przekraczających zwykłe sprawy spółki jawnej wymagają każdorazowego podjęcia uchwały przez wszystkich wspólników spółki cywilnej (także tych pozbawionych prawa do prowadzenia praw spółki). Sprawy przekraczające zwykłe sprawy spółki to sprawy wyróżniające się od zwykłych spraw spółki ze względu na wysokość zaciąganych zobowiązań, ryzyko prawne lub biznesowe związane z podjęciem decyzji, czy też brak związku z codzienną działalnością spółki jawnej.

Decyzje w sprawach nagłych spółki jawnej może podjąć każdy ze wspólników spółki jeżeli brak podjęcia decyzji w danej sprawie może wyrządzić spółce jawnej szkodę. Czynności nagłe mogą dotyczyć zarówno zwykłych spraw spółki, jak i spraw przekraczających zwykłe sprawy spółki jawnej.

Kto reprezentuje spółkę jawną?

Prawo do reprezentowania spółki jawnej to prawo oświadczania woli spółki jawnej wobec osób trzecich. Zasadą w przypadku spółki jawnej jest prawo każdego ze wspólników do reprezentowania spółki jawnej samodzielnie i w nieograniczonym zakresie. Co więcej, prawo do reprezentowania spółki nie jest zależne od prawa do podejmowania decyzji w danej sprawie.

Wspólnicy spółki jawnej mogą jednak w umowie spółki ograniczyć sposób reprezentacji spółki jawnej w tym sensie, że nałożą na siebie obowiązek współdziałania przy wykonywaniu reprezentacji spółki jawnej. W przypadku różnych wspólników ten obowiązek może przedstawiać się w różny sposób.

Spory dotyczące zasad reprezentacji spółki jawnej toczą się często przed sądami w Krakowie. Jeżeli chcesz uniknąć prowadzenia takich sporów dotyczących Twojej spółki jawnej, to powinieneś zadbać o odpowiednie skonstruowanie umowy spółki.

Spółka jawna, a inne spółki

Spółka jawna, a spółka cywilna

Z punktu widzenia wspólników spółki jawnej najbardziej praktyczne znaczenie mogą mieć dwie związane ze sobą kwestie – spółka jawna posiada podmiotowość prawną (co oznacza, że to spółka jest podmiotem wszystkich praw i obowiązków oraz stroną postępowań administracyjnych i sądowych) i podlega wpisowi do Krajowego rejestru sądowego. Spółka cywilna nie posiada podmiotowości prawnej – prawa i obowiązki przysługujące w potocznym rozumieniu spółce cywilnej, to w rzeczywistości prawa i obowiązki wszystkich wspólników (przysługują wszystkim wspólnikom łącznie).

Spółka jawna, a spółka komandytowa

Najbardziej istotną różnicą pomiędzy spółką jawną i spółką komandytową jest możliwość zróżnicowania zakresu odpowiedzialności a długi spółki, którą ponoszą wspólnicy spółki komandytowej. W przypadku spółki komandytowej umowa przewiduje istnienie dwóch grup wspólników.

Pierwszą grupę stanowią komplementariusze – ponoszą oni nieograniczoną i solidarną odpowiedzialność za długi spółki. Drugą grupę stanowią komandytariusze – ponoszą oni solidarną odpowiedzialność za długi spółki ograniczoną do wysokości sumy komandytowej określonej w umowie spółki. W przypadku spółki jawnej wszyscy wspólnicy ponoszą odpowiedzialność za długi spółki wobec wierzycieli (w relacji zewnętrznej) na tych samych zasadach.

Zróżnicowanie ról wspólników w spółce komandytowej obejmuje także zróżnicowanie innych uprawnień – w szczególności w zakresie prowadzenia spraw spółki oraz reprezentacji spółki. W przypadku spółki jawnej prawa wszystkich wspólników ukształtowane są co do zasady (choć mogą podlegać pewnemu zróżnicowaniu na podstawie umowy) w sposób jednolity.

Spółka jawna, a spółka z o.o.

Najistotniejszą różnicą pomiędzy spółką jawną i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością jest brak ponoszenia przez wspólników spółki z o.o. odpowiedzialności za długi spółki. Chociaż od tej zasady istnieją pewne wyjątki, to wygląda to całkowicie odmiennie niż w przypadku spółki jawnej, której wspólnicy ponoszą nieograniczoną i solidarną odpowiedzialność za długi spółki.

Spółka z o.o. jest spółką bardziej skomplikowaną od strony podatkowo – księgowej. Spółka z o.o. wymaga prowadzenia tzw. pełnej księgowości, podczas gdy znaczna część spółek jawnych jest zwolniona z obowiązków określonych w ustawie o rachunkowości.

Dodatkowo w przypadku spółki z o.o. funkcjonuje problem tzw. podwójnego opodatkowania. Podatek dochodowy od zysku (CIT) opłaca najpierw spółka z o.o., a następnie podatek dochodowy opłacają wspólnicy spółki z o.o. wypłacający zysk ze spółki w formie dywidendy (PIT lub CIT). Chociaż istnieje możliwość prowadzenia tzw. optymalizacji podatkowej, to kwestię tą należy mieć na uwadze przy podejmowaniu decyzji o wyborze spółki z o.o.. Problem ten nie występuje w przypadku spółki jawnej – wypłata zysku osiąganego przez tą spółkę nie wymaga dodatkowych operacji pozwalających uniknąć podwójnego opodatkowania.

Problemy ze spółką jawną w Krakowie?

Spółkami jawnymi zajmuje się w Krakowie na co dzień. Moja kancelaria adwokacka w Krakowie będzie w stanie pomóc Ci rozwiązać każdy problem dotyczący spółki jawnej, z którym możesz się spotkać na każdym etapie funkcjonowania tej spółki – począwszy od założenia i rejestracji spółki jawnej, poprzez jej bieżące funkcjonowanie, czy wreszcie likwidacje lub przekształcenie. Mogę Ci służyć radą między innymi w następujących sprawach:

• sporządzenie i negocjowanie umowy spółki jawnej
• założenie i rejestracja spółki jawnej;
• bieżąca obsługa spółki jawnej;
• reprezentowanie w sporach pomiędzy wspólnikami;
• likwidacja spółki jawnej;
• przekształcenie spółki jawnej w inną spółkę.